Менингиоманы алып тастау дегеніміз не
Менингиоманы алып тастау - менингиоманы емдеудің негізгі әдісі. Көптеген мамандар менингиоманы алып тастау үшін радикалды хирургия немесе сәулелік терапияны қолданады.
Менингиоманы резекциялау келесі түрлерге бөлінеді:
- тотальды (барлық ісік алынып тасталады);
- субтотальды немесе частичную (тек қана ісіктің бір бөлігі алынады).
Менингиоманы емдеудің негізгі нұсқалары
Терапияның түрі ісіктің мөлшеріне, орналасуына, пациенттің жасына және патологиялардың болуына байланысты.
Менингиоманы емдеудің 2 негізгі әдісі бар:
- Стереотаксикалық радиохирургия, ісікке қолжетімдігі қиын болғанда, менингиоманың қан тамырларына, нервтік шоғырларға, ми синусына жақын орналасуында қолданылады;
- Хирургиялық алып тастау , менингиоманың үлкен мөлшері жағдайында (диаметрі 3,5 см-ден көп) қолданылады.
Стереотаксикалық радиохирургия
Радиохирургия – ісіктерді жою немесе олардың қызметін тоқтату үшін жоғары дозалы иондауыш сәулелену арқылы бір реттік сәулелендіруді пайдаланатын медициналық процедура.
Радиохирургияның екі негізгі артықшылығы бар:
- Сәулелену менингиомаға әр жағынан әсер етеді (ісік максималды мүмкін радиация дозасын алады)
- Радиохирургия инвазивті емес (ісікті емдеуде бас ұлпасының тұтастығын бұзуды және бас сүйегін ашуды қажет етпейді).
Радиохирургияға қарсы көрсетілім – диаметрі 3,5 см-ден үлкен ми ісіктерін ота жасау мүмкін еместігі. Стереотаксикалық радиохирургияның тиімділігі өте жоғары: шамамен 95 % менингиомалар бір процедура немесе азғантай ем курсы өткеннен кейін өсуін тоқтатады.
Радиотерапевтикалық / радиохирургиялық орнатқылардың негізгі түрлері:
- Гамма-пышақ;
- КиберПышақ;
- TrueBeam.
Гамма-пышақпен менингиоманы алып тастаудың артықшылықтары мен кемшіліктері
- миға инвазивті емес операция жасау үшін арналған (пышақ қолданусыз);
- Сәулелену көздерімен иммобилизациялау рама жүйесіне ие, нәтижесінде гамма-пышақ арқылы менингиоманы емдеу барысында бас ауруы, жүрек айнуы және инфекция жұқтыру қаупі туындауы мүмкін;
- Магниттік-резонанстық томографияның бір ғана суреті қолданылады, бас қаттысын бұрамайтын және ем барысында КТ арқылы үнемі бейнелеу қажеттілігін талап ететін жүйелермен салыстырғанда, бұл сәулелену дозасын арттыруға қосымша үлес қосады;
- Коллиматорлардың кішкентай мөлшерлері дене ұлпаларын сәулелену әсерінен қорғайды және 3 см үлкен метастаздар мен ісіктерді емдеу мүмкіндігінен айырады.
КиберПышақпен менингиоманы резекциялаудың ерекшеліктері
- әмбебап әдіс ми үшін ғана емес, сонымен қатар бүкіл денеде ісік пен метастаздарды жою үшін қолданылады;
- КиберПышақтың мегавольттық рентген сәулеленуі ГаммаПышақта қолданылатын кобальт энергиясынан төрт есе күштірек;
- КиберПышақ – икемді, рамасыз жүйе, науқасты бір немесе бірнеше сеанста емдеуге мүмкіндік береді. Бұл онкологтарға ең қауіпсіз және тиімді емдеу курсын таңдауға мүмкіндік береді;
- Иммобилизациялау үшін бас сүйегіне раманың бұралуын қажет етпейді, бұл бас ауруын, жүрек айнуын және инфекция жұқтыру қаупін болдырмауға мүмкіндік береді.
TrueBeam жүйесін қолданумен стереотаксикалық радиохирургияның ерекшеліктері
- Жүйенің астарланған сәулелену шоғыры ісік жасушаларын жоюы мүмкін, айналадағы сау тіндерге әсер етпей;
- металл рамаға қажеттілік жоқ, ол науқастың бас сүйегіне орнатылады;
- фракциялық сәулелендіру мүмкіндігі (емдеу 2-5 шағын сеансқа бөлінеді, бұл маңызды құрылымдар, мысалы көру нервіне жақын орналасқан үлкен менингиомаларды қауіпсіз емдеуге мүмкіндік береді);
- TrueBeam жүйесі ісіктің қозғалуын нақты уақытта қадағалауға мүмкіндік беретін заманауи медициналық бейнелеу жабдықтарымен жабдықталған;
- Патологиялық пішімдерді бейнелеуде конус-сәулелі компьютерлік томография (КТ) технологиясы қолданылады. Бұл бейнелеу әдісі науқастың организміне радиациялық жүктемені 25 % азайтуға мүмкіндік береді.
Менингиомаларды хирургиялық емдеу
Менингиоманы хирургиялық алып тастауға 2 көрсеткіш бар:
- Егер ісік операцияға қолжетімді ми аймағында болса
- Егер ісік диаметрі 3,5 см-ден асса.
Эндоскопиялық араласу – бас сүйегін ашпастан, эндоскопиялық құралдарды қолданып, менингиоманы аз инвазивті түрде жою әдісі. Әдетте, менингиоманы трансназалды қолжетімділік арқылы алып тастау қолданылады. Әдіс ішкі операциялық МРТ және нервтік навигация жүйелерімен бірге ең көп тиімді.
Краниотомия немесе бас сүйегін трепанациялау тек ісік бетке жақын болған жағдайда ғана қолданылады. Бұл әдістің операциялық алаңның жақсы көрінуін қамтамасыз етіп, ірі ісіктерді алып тастауға мүмкіндік береді.
Операцияға дайындық
Менингиоманың түрін нақты анықтау және ең жылдам әрі тиімді емді тағайындау үшін пациент келесі процедуралардан өтуі қажет:
Менингиоманы алып тастағаннан кейінгі оңалту
Оңалту кезеңі бірнеше аптадан бір жылға дейін созылуы мүмкін. Ол емдеу әдісі мен операция түріне байланысты. Пациенттің физикалық және психологиялық жағдайы операцияға дейін де операциядан кейінгі кезеңге әсер етеді. Пациент дәрігер тағайындаған оңалту бағдарламасын ұстанып, қажетті дәрі-дәрмектерді қабылдаса, қалпына келу жылдам өтеді.
Менингиоманы алып тастағаннан кейінгі салдарлар
Менингиоманы алып тастағаннан кейінгі салдар ісіктің орналасу орны, патологиялық процестің таралуы және гистологиялық түріне байланысты. Жастарда менингиоманы резекциялағаннан кейін салдарлар болмайды, ал егде жастағы пациенттер жағымсыз салдарларға жиі тап болады.
Менингиоманы резекциялағаннан кейінгі салдарлар әртүрлі болуы мүмкін:
Менингиоманы алып тастағаннан кейінгі қайталануы
Менингиоманы операциядан кейін қайта өршу жиілігі:
- 3% - қатерсіз ісіктер үшін;
- 38% - атипикалық ісіктер үшін;
- 78% - қатерлі ісіктер үшін.
Менингиоманың қайталану мүмкіндігі ісіктің орналасу орнына да байланысты.
- бас сүйек күмбезінде - 3%;
- түрік ертоқымында - 19%;
- сынды сүйек денесінің аймағында 34% бес жыл ішінде;
- кавернозды синус аймағында - 60-100%.